dinsdag 30 juni 2009

Interactieve erfgoed 'beeldtafel'


Op het Ugame Ulearn congres eind April werd ik overstelpt met alle mogelijke nieuwigheden op het gebied van de interactieve communicatie (pleonasme?) Zo zat 'iedereen' om me heen plotseling te Twitteren, terwijl ik net voor het eerst van dat woord had gehoord en al braaf mijn mobieltje had uitgezet! Ik voelde me hopeloos achter lopen bij de rest van de wereld. De geweldige performance van father Roderick, een fascinerende mengeling van cabaret, preek en promotie maakte veel goed en ik besloot om verder te gaan op het pad van de ontdekkingen.

Terwijl ik van mijn lunch genoot (een hip bakje noodles) zag ik bij het medeorganiserende DOK, de bibliotheek van Delft, een digitale beeldtafel. Daar had ik weleens iets van gezien op YouTube ofzo: een
'tafel' waarop digitale foto's liggen en daar kun je dan mee schuiven alsof het echte foto's zijn. Omdat ik nog wat geschiedenis in Delft heb liggen kon ik het niet laten op zoek te gaan naar bekende pandjes en steegjes. En ja hoor, het werkte precies als in de film: gewoon wat schuiven met je vingers over het blad en de foto's schoven mee.


Koen Rotteveel
, student Industrieel Ontwerpen, heeft in het kader van zijn afstuderen deze 'Delftse Beeldtafel' ontwikkeld. Hij vertelde me dat hij had ondervonden dat archieven weliswaar erg hun best doen documenten te digitaliseren en voor een zo groot mogelijk publiek beschikbaar te stellen, maar dat de beeldbanken die bij de meeste archieven gebruikt worden niet erg laagdrempelig en publieksvriendelijk zijn. Je moet als publiek goed weten wat je zoekt, zomaar een beetje rommelen tussen de foto's is er nauwelijks bij en het invullen van al die formulieren voor je überhaupt een foto te zien krijgt, lokt ook niet echt. Het gevolg is dat de websites vooral worden bezocht door historici en stamboomonderzoekers (die de weg toch al weten.) Daarmee wordt een grote groep potentieel in geschiedenis geïnteresseerden gepasseerd.

Het idee achter deze Delftse Beeldtafel is de laagdrempeligheid van de bibliotheek en de enorm gevarieerde authentieke informatie die aanwezig is in het archief door middel van techniek te koppelen. Doordat de tafel objecten kan herkennen, kunnen gebruikers van de bibliotheek hun lidmaatschapspas (met daarop o.a. naam, geboortedatum en adres) op het scherm leggen en als een duveltje uit een doosje verschijnen er foto's uit het archief van de straat, het geboortejaar of andere rubrieken op het scherm. De bezoeker wordt op deze manier verrast en uitgedaagd verder te zoeken. Een voordeel is bovendien dat de beeldtafel groot genoeg is om met meerdere mensen samen door het archief te snuffelen.

Wat er allemaal niet mogelijk is!

woensdag 24 juni 2009

Compassie

Als dochter van een Dongense vader en een Twentse moeder verwachtte ik geen familieleden aan te treffen in het onderzoek naar de Tilburgse kinderen die 1809 werden geboren. Dat is ook (nog) niet gebeurd. Onderzoek doen in ambtelijke gegevens over geboren worden, trouwen, sterven van mensen die 200 jaar geleden leefden. Mijn kennis en vaardigheden in genealogisch onderzoek een beetje bijspijkeren. Ervaren hoe dit WIKIproject werkt, of het werkt en lol krijgen in (verslaafd raken aan) genealogie. Dat is wat ik zocht in het project "Geboren in 1809".










De eerste geborene van wie ik de gegevens naar boven probeerde te toveren was Christianus Casteleijns. Een voor mij een volkomen onbekende, hooguit een voorvader van onze favoriete banketbakker in Dongen, vroeger. De feiten waren dor en zakelijk zoals verwacht: Christianus Casteleijns werd Rooms-Katholiek gedoopt op 24 september 1809 te Tilburg. Hij was de zoon van Martinus Casteleijns en Anna Maria Basten.
Christianus trouwde op 47 jarige leeftijd met de 10 jaar jongere Johanna Cornelia Hamers. Een wat oude bruidegom, maar Johanna was ook niet meer piepjong en al weduwe van schoenmaker Hendricus Hoppenbrouwers. Een middenstandsvrouw die voor haar huwelijk met Hendricus naaister was. Hendrik en Johanna konden allebei schrijven, Johanna had zelfs een mooi handschrift. Samen kregen zij een dochtertje: Johanna. Christianus mocht slechts een jaar van zijn dochtertje genieten, hij stierf op 05 april 1859 in Tilburg. Of het een liefdevol huwelijk was zullen we nooit weten. Johanna werd keurig 9 maanden na de huwelijksvoltrekking geboren, mogen we daaruit concluderen dat er respect was tussen de huwelijkspartners? Zij was al 9 jaar weduwe.. trouwde zij omdat zij zich alleen niet meer staande kon houden in de maatschappij? Die 9 voorgaande jaren was dat kennelijk wel gelukt. Wat zegt dit alles over de relatie tussen deze twee mensen? We kunnen alleen nog constateren dat het huwelijk van zeer korte duur was en dat Johanna voor de tweede keer in haar leven achterbleef, ditmaal met een heel jong kind.

Ik was benieuwd naar Johanna's eerste gezin, met wat voor man zij getrouwd was, de kinderen uit dat huwelijk dat ook maar 6 jaar duurde. En langzaam vertoonde zich het drama van Johanna's leven.

Samen met Hendricus kreeg zij 3 kinderen: Petronella werd in 1843 geboren, Antonius in september 1844 en Peter Daniël kerstavond 1846. Naar de huidige begrippen een mooi gezinnetje. Jonge mensen, een dochter, twee zoontjes het leven lachtte ze toe. Tot de winter van 1848: op 8 februari sterft de kleine Antoon nog maar 3 jaar oud. De anderen in het gezin vechten waarschijnlijk voor hun leven, tevergeefs: op 15 februari sterft Hendricus en 4 dagen later moet de kleine Peter de strijd opgeven. De 22ste februari wordt Petronella 5 jaar. Samen met haar moeder blijft zij achter.

In het Gemeenteverslag over het jaar 1848 (Archief van het Gemeentebestuur Tilburg, 1810-1907, inv.nr. 314) lezen we:

"Gedurende het onderwerpelijke dienstjaar hebben alhier geene aanstekelijke ziekten geheerscht, de eenige die men als zoodanig zoude kunnen vermelden, is, dat veele kinderen en ook wel enkele bejaarde persoonen aan het rood vonk hebben gelaboreerd, en thans nog enkele daaraan zijn lijdende, doch men kan niet zeggen dat de ziekte veel slagtoffers heeft gemaakt."


Het grote verdriet van deze vrouw, de kindersterfte, de onmacht tegen besmettelijke ziektes. Compassie met haar en haar tijdgenoten.

maandag 22 juni 2009

Fris en Fruitig


Het is algemeen bekend dat de gemiddelde archiefbezoeker de leeftijd van 18 jaar al zeer ruim gepasseerd is.

Hoe anders was het afgelopen woensdagmiddag. De klas van het Theresia, waarvoor Petra en ik een gastles verzorgd hadden, kwam op bezoek om aan hun genealogieopdracht te werken. De over het algemeen gezapige sfeer die er meestal in het onderzoekerscentrum heerst veranderde plotseling in “Fris en Fruitig”.

Vol enthousiasme en gewapend met goede vragen namen ze beslag van de studiezaal.
Spittend in een voor hun “grijs verleden” werden er heel wat vragen beantwoord en nieuwe gegevens boven tafel gehaald samen met mijn collega Michiel en Dhr. Van Gastel.

“Ik dacht dat mijn familie uit Breda kwam maar nu blijkt mijn opa in Den Bosch geboren te zijn”. “Mag ik een kopietje van het bidprentje van mijn oma want dat heb ik nog nooit gezien”. En het kan interessant zijn om te weten dat je opa intern bij de fraters in opleiding geweest is. Misschien levert het wel nieuwe gesprekstof op voor een volgend bezoekje aan de grootouders.

Later in de middag stroomde de studiezaal weer leeg en alles was weer als daarvoor.

Als je het mij vraagt: “Fris en Fruitig” smaakt naar meer.

vrijdag 19 juni 2009

Ambtenaren uit Kandi (Benin) bezoeken Regionaal Archief Tilburg

Alweer enkele jaren werken de gemeenten Alphen-Chaam en Bergambacht samen met partnergemeente Kandi in het West-Afrikaanse land Benin. Deze samenwerking staat bekend onder het programma LOGO (LOcal GOvernment) South en is gericht op het verbeteren van de burgerlijke stand, kennisoverdracht en communicatie. LOGO maakt deel uit van een bredere, internationale gemeentelijke samenwerking.

Vandaag brachten drie ambtenaren van de gemeente Kandi een bezoek aan het Regionaal Archief Tilburg om te horen en vooral te zien hoe wij met de archieven van o.a. de burgelijke stand en bevolkingsadministratie omgaan. De gedigitaliseerde registers die inmiddels van een persoonsnamenindex voorzien zijn en online staan kregen aandacht. Een rondleiding in het depot waar enkele stukken van Alphen-Chaam uitgestald lagen maakte ook onderdeel van het bezoek uit. Daarna nog een kijkje in het Onderzoekerscentrum waar een bewoner van Alphen-Chaam bezig bleek te zijn met een onderzoek naar de geschiedenis van boerderijen.

De situatie in Benin is van een andere orde. Daar sterven 200 van elke 1000 kinderen voor hun 5de levensjaar. De gemiddelde leeftijd is 50 jaar en daarmee is de bevolkingssituatie heel anders. Polygamie komt ook voor wat extra complicaties voor de bevolkingsadministratie met zich mee brengt. Hun administratie gaat niet verder terug dan 1960 toen ze onafhankelijk werden van Frankrijk.
Veel inwoners van Benin zien het belang van een bevolkingsadministratie (nog) niet in. De gebrekkige infrastructuur en een overheid die niet zo'n greep heeft op de samenleving als hier in het westen, maken dit soort van bureaucratie minder vanzelfsprekend.

Desondanks proberen ambtenaren van de gemeenten Alphen-Chaam en Bergambacht de ambtenaren van de gemeente Kandi bewust te maken van de mogelijkheden en ze te helpen als ze verbeteringen willen doorvoeren.

donderdag 18 juni 2009

Ning Geschiedenislokaal 013

Ja, ja, het is een feit. Regionaal Archief Tilburg heeft Geschiedenislokaal 013 opgericht in een Ning community. http://geschiedenislokaal013.ning.com/

De doelstelling is om een virtueel lokaal in te richten voor leraren en leerlingen van werkgebied 013. Scholen voor voortgezet onderwijs kunnen een groep aanmaken. Leerlingen posten er hun onderwijsresultaten en leraren doen inspiratie op voor onderwerpen uit de regionale geschiedenis. Medewerkers van Regionaal Archief Tilburg en Stadsmuseum Tilburg bieden hun kennis en expertise aan en denken mee!

Quelle utopie!! Zouden onze leerlngen hieraan mee willen werken? Zijn ze te porren voor onze behoefte aan 'sharing'? We zullen het zien. Vandaag vroeg ik aan collega Ans hoe het de leerlingen van het Theresialyceum vergaan was in ons archief. Ze waren bezig met stamboomonderzoek, weet u nog? Ans vertelde dat ze in ieder geval enorm goed waren voorbereid. Ze wisten waarnaar ze op zoek waren. Een leerling vond een bidprentje van een van de voorouders, een andere leerling vond informatie over een Nederlands-Indische voorouder, die toevallig exact dezelfde naam had als haar eigen famile.

Maar herinnert u zich nog de Turkse leerling, waarvan we dachten geen informatie te hebben? Deze wist het adres te benoemen waar vader gewoond had, toen hij in zijn eerste gastarbeidersdagen in Tilburg verbleef. Vaders naam stond op een woningkaart! (Persoonlijk krijg ik daar kippenvel van). Vijf dagen later bleek broer gastarbeider in hetzelfde adres bijgeschreven...Waarom vijf dagen later? De Turkse leerling heeft een flinterdun gegeven, maar kan verder in haar speurtocht. Ook wist zij te vertellen dat vader in een 'handdoekenfabriek' had gewerkt. Handdoeken zijn van katoen....Tilburg had voornamelijk wol...Weer een ankerpunt in elk geval. Die katoenen handdoekenfabriek moet te traceren zijn. Hoop dat de Turkse leerling voldoende handvaten heeft om haar zoektocht door te zetten.

Maar, er zijn ook andere leerlingen....Zojuist was ik bij een vriendin van mij. Haar zoon zit in klas IV of V van jawel, ook het Theresialyceum. 'Ik ben laatst bij jullie op school geweest bij Dhr. van Gastel. Het ging over stamboomonderzoek!' 'He, toevallig,' zegt die zoon van mijn vriendin, 'ik moet morgen ook een stamboom inleveren voor levensbeschouwing.' 'Wat,'roept moeder vriendin, 'en moet je dat nu nog maken?' Zoonlief knikt en vraagt moeder naar haar voornamen....'En die van papa? En die van je broers en zussen?' (Vriendin komt uit een katholiek gezin waar zeven kinderen waren. Vaders gezin telt er vijf). Zoon vindt het 'allemaal zoveel gedoe...al die kinderen en die doopnamen....Ik ga opa niet bellen. Ik ben me daar gek. Ik moet naar een examenfeest...' Een kwartier later staat ie weer beneden. 'Zo, klaar!' Mijn vriendin vraagt of ie opa heeft gebeld en alle namen heeft gecheckt? 'Welnee, ik heb de helft van beide kanten er af gelaten. Vier kinderen bij jullie thuis en twee bij papa...Ik heb gewoon wat namen opgeschreven. Ik ben weg! Doei!'

Wat zal de leraar Levensbeschouwing morgen blij zijn. Zo'n gemotiveerde leerling die alle namen heeft nagevraagd en opgeschreven ;-)

Tja, Geschiedenislokaal 013. Gaan ze er komen, die leerlingen in ons virtuele klaslokaal? En gaan we dan werkelijk met hen de geschiedenis induiken of maken ze zich er met een Jantje van Leiden vanaf? Hoe echt is hun interpretatie van de geschiedenis? Hoe authentiek zal het zijn?

Als al die (waarschijnlijk volwassen) lezers van dit blog zich alvast eens aanmelden als vriend. Misschien geven we dan het goede voorbeeld aan onze leerlingen! En dan komt het helemaal goed met Geschiedenislokaal 013 op Ning!

woensdag 17 juni 2009

ArchiefWiki - terminologie online beschikbaar

Afgelopen maandag is tijdens de KVAN-studiedagen in Haarlem de ArchiefWiki ten doop gehouden door Tom Cobbaert en ondergetekende als vertegenwoordigers van de Archief 2.0 community. Het is deze community geweest die het initiatief tot de wiki heeft genomen.

De Archiefwiki is een vervanging van de Archiefterminologie zoals die al jarenlang door S@P in papieren vorm is uitgegeven. De Archiefwiki heeft als grote voordeel dat iedere archivaris en niet-archivaris die meent toevoegingen of opmerkingen te moeten maken, mee kan praten en denken. Op die manier blijft de terminologie up to date.
De Archiefwiki heeft daarnaast als voordeel dat er ook andere terminologieën zoals b.v. Remano een plaats kunnen krijgen. Ook een internationale component is mogelijk net zo goed als dat er plaats is voor regionale verschillen in gebruik van terminologie. Foto's kunnen de soms abstracte beschrijvingen ondersteunen.
Door de ArchiefWiki is de terminologie weer in handen gekomen van de gebruikers daarvan.

Wil je meedoen sluit je aan bij de Archiefwikigroep op Archief 2.0 community.
Gebruik de ArchiefWiki in je werk, maak er een snelkoppeling van. Een extra functionaliteit is de zoekmachine die als widget in elke website of weblog opgenomen kan worden waardoor je meteen in de terminolgie kunt zoeken.

Kortom: er is heel veel mogelijk voor zowel archivarissen als amateurs en gebruikers van websites van archiefdiensten als ze de gebruikte terminologie niet (helemaal) snappen.

Persbericht 23 Archiefdingen in BHIC en RA Tilburg

Terwijl de medewerkers van het BHIC en Regionaal Archief Tilburg druk bezig zijn met de training '23 Archiefdingen' kan de buitenwereld kennis nemen van dit initiatief door het eerste persbericht. Gezien het enthousiasme van de deelnemers aan de training zullen er vast nog meerdere persberichten volgen!

dinsdag 16 juni 2009

Klein-Dongen en de Vaart in 100 jaar herinnering

Uit de nalatenschap van Cees van Laurijsen, bewerkt door Wilhelmien Laurijsen-Huijben, Theo Heijkant, Simon van Dongen, Pierre Peeters.

Een hondekar, een varken op de leer, allemaal beelden die horen bij verhalen die mij over vroeger verteld werden. Mijn familie komt niet uit Dongen, maar de stadse kant komt uit Tilburg en de boerenkant komt uit Maas en Waal. De verschillen zijn niet zo groot.
Veel foto´s van vroeger tot nu. Een voorproefje kunt u hier bekijken.

zondag 14 juni 2009

Zaterdagactiviteit - informatie over de Charterbank

Gisterenmorgen was er een speciale activiteit als start van een nieuw project van het Regionaal Archief Tilburg: de Charterbank. Dit keer geen project op het gebied van genealogie, maar een minder voor de hand liggend type bronnen: charters. Deze akten, geschreven op perkament en met soms nog prachtige zegels krijgen onderzoekers niet vaak in handen. Meestal zijn ze moeilijk te lezen, door het handschrift of taalgebruik. Het hanteren van de soms grote stukken met zegels is ook niet altijd eenvoudig. Veel archieven hebben hun chartercollectie goed geconserveerd, netjes gevlakt, in dozen.
Het Regionaal Archief Tilburg heeft er 80 gefotografeerd, voor en achterzijde, onder de pliek, en het zegel nog eens apart. De charters die online beschikbaar komen zijn in groot detail te bestuderen. We zoeken nu vrijwilligers die de inhoud van deze charters willen gaan transcriberen zodat de informatie in zijn geheel goed toegankelijk wordt voor iedereen die er kennis van wil nemen.

21 mensen kwamen opdagen om zich voor te laten lichten over het project door Astrid de Beer en Isabelle Heyvaert. Zij vertelden over de inhoud van het project, wat er verwacht wordt van de deelnemers aan dit project en de manier waarop we dit vorm willen gaan geven met behulp van online communitysoftware.
Na het inleidende deel was er tijd voor koffie en wat nadere kennismaking. In de studiezaal was Marcel van de Wouw van restauratieatelier de Tiendschuur uit Tilburg bezig met het restaureren van waszegels aan charters. Sofia Ramselaar gaf een demonstratie kalligrafie. Zij hadden allebei niet over aandacht te klagen.

Wij maken nu de balans op en proberen voldoende geschikte deelnemers te selecteren zodat het project in het najaar kan gaan beginnen.

zaterdag 13 juni 2009

Trappers en trimmers

De kleine geschiedenis van Tilburg deel 7 door Henk van Doremalen. Over sport in Tilburg.

Nu aanwezig in de bibliotheek van het RA Tilburg

donderdag 11 juni 2009

De Oranjeboom

Jaarboek van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Stad en Land van Breda Deel LXI, Jaargang 2008 is verschenen en gearriveerd in de bibliotheek van het RA Tilburg.

Hierin over ons werkgebied:

Bram Vroon - 'Het is of ik nog met u onder de kersenboomen te Chaam sta' Persoonlijk en kerkelijk leven belicht aan de hand van de brieven van de Bredase predikant Johannes Petrus Hasebroek (1843-1849) aan Dr. Gilles Dionysius Jacobus Schotel, predikant te Chaam en Tilburg

Christ Buiks - Namen van dorpen en steden in de Baronie van Breda (Alphen, Baarle-Nassau, Oosterhout, Gilze, Dongen, Terheijden, Rijen in werkgebied RA Tilburg)

Lauran Toorians - Oude en nieuwe legenden rond de Oosterhoutse Heilige Oelbert : een poging de mythe te ontrafelen.

dinsdag 9 juni 2009

Mijn favoriete filmpje.

In het begin van deze eeuw (!) werden de films geconserveerd en gedigitaliseerd die door het Regionaal Archief Tilburg worden beheerd. Dat wil zeggen: de meeste films, filmpjes en filmfragmenten (een kleine 200) stonden daarmee vanaf 2001 op DVD. Bezoekers die de beelden wilden bekijken konden dat doen, liefst op afspraak, in het pand aan de Kazernehof. Tamelijk omslachtig en niet zo heel publieksvriendelijk, maar het was niet veel anders dan de oude manier van werken: de onderzoeker gaat naar de studiezaal van het archief, vraagt daar de stukken op en krijgt de stukken ter inzage.
Gelukkig voor de bezoekers (snackers en diepgravers) heeft het Regionaal Archief Tilburg inmiddels ook YouTube ontdekt: met enige regelmaat zet ik hier korte films op. De amateurfilmpjes van carnaval in de jaren 60 waren in september 2008 het eerst aan de beurt. Hoewel het nog lang geen carnaval was, waren er toch al snel meer dan 100 kijkers. Inmiddels hebben zo'n 6 à 700 mensen deze carnavalsimpressies aanschouwd.
Het archief bewaart dan ook juweeltjes die het waard zijn getoond te worden: De diesviering van het Odulphuslyceum in 1940 bijvoorbeeld, de opening van de Pellikaanhal in 1969. Het zijn misschien geen topkwaliteitfilms, maar wel zeer de moeite van het bekijken waard.

Vorige week heb ik mijn (voorlopig) favoriete filmpje aan YouTube toegevoegd: een voor veel Tilburgers dierbare herinnering aan de spoorwegovergang aan de Gasthuisring. Ik ben benieuwd of er mensen zijn die weten wanneer deze opnames gemaakt zijn, door wie misschien, waarom, wie er op staan? Ik verwacht reacties uit het hele land en ver daarbuiten!




Nog een mooie mogelijkheid die YouTube ons biedt is het leggen van relaties met ander filmmateriaal. Zo kwam ik het "Tilburgs Volkslied" tegen en de trailer van "Boom Roos Vis" en nog veel meer verrassende filmpjes die het bekijken waard zijn.
Gaat dat zien, gaat dat zien zou ik zeggen! En blijf vooral ook kijken, want er komt nog veel moois aan!

vrijdag 5 juni 2009

"Ik zie Jacobus de la Geneste inmiddels als familie". Project Geboren in 1809 in eindstadium.


TILBURG, juni 2009 – René de Leuw is één van de zestig enthousiaste deelnemers aan het project Geboren in 1809, gestart door het Regionaal Archief Tilburg en de Nederlandse Genealogische Vereniging afdeling ‘s-Hertogenbosch–Tilburg. De deelnemers onderzoeken de levensloop van alle 338 Tilburgers die in 1809 zijn gedoopt of geboren. René kreeg vier te onderzoeken personen toegewezen. Drie overleden jong, maar de vierde was een schot in de roos. Jacobus Josephus Joannes Baptista de la Geneste bleek een huisarts uit een rijke familie te zijn. “Ik ben helemaal in zijn leven gedoken.”

René de Leuw was altijd al geïnteresseerd in geschiedenis en werkt als vrijwilliger bij het Regionaal Archief Tilburg. Het project Geboren in 1809 sprak hem daarom direct aan. “Ik heb geluk gehad met Jacobus de la Geneste, die een heel boeiend persoon was. In verschillende archieven en via internet vond ik heel veel informatie over hem.” Jacobus’ geboorteplaats was Tilburg, maar hij werd huisarts in Leende. Dat vak zat in de familie, zijn vader en beide opa’s beoefenden hetzelfde beroep. René ontdekte via internet dat Jacobus in Leiden heeft gestudeerd. “Ik kreeg ook de titel van zijn proefschrift door en via een antiquariaat kwam ik het proefschrift zelf op het spoor”, vertelt hij enthousiast. “Ook vond ik het bewijs dat Jacobus is geslaagd voor zijn examen voor een commissie die beoordeelde of de afgestudeerden geschikt waren voor het doktersvak. Alle informatie en al het beeldmateriaal dat ik heb gevonden, heb ik op de Wiki-pagina van het project gezet, te vinden via www.geborenin1809.nl.”

Een rijke vrouw
De vader van Jacobus, huisarts in Tilburg, stierf al in 1817. Zijn vrouw bleef met acht kinderen achter en verhuisde later naar België. Een paar zussen van Jacobus werden non, een broer werd pastor. De familie De la Geneste was zeer religieus. Uit kadasteronderzoek van René blijkt dat de moeder van Jacobus grond van haar familie heeft verkocht om de studies van haar kinderen te betalen. Jacobus trouwde kort na zijn studie met Maria Catharina Koppens uit Leende, het dorp waar hij familie had wonen. Maria had geen ouders meer, maar was wel van rijke komaf. “Het was goed voor Jacobus dat hij een rijke vrouw trouwde, want zelf verdiende hij niet veel”, zegt René. “Hij werd dokter in Leende, maar zijn vaste jaarsalaris was maar 100 gulden. Hij was verplicht om iedereen te helpen en daardoor was hij aan het dorp gebonden. Verliet hij het dorp, dan moest hij dat melden aan de burgemeester. Het was belangrijk dat de dokter altijd beschikbaar was.”

Vroedmeester en gemeenteontvanger
Jacobus had verschillende bijbaantjes. Zo was hij gemeenteontvanger, wat betekende dat hij belastingen inde. René vond in het gemeentelijk archief zijn sollicitatiebrieven terug. “Na dertien jaar heeft hij om onduidelijke redenen opnieuw moeten solliciteren, maar hij heeft zijn functie niet teruggekregen”, zegt René. “Ik vraag me af waarom niet. Toen de vroedvrouw van Leende stierf, is hij vroedmeester geworden. Vanaf dat moment kreeg hij 180 gulden per jaar. Treurig feit is dat hij zelf nooit gezonde kinderen kreeg. Vijf kinderen werden dood geboren. Het enige kind dat bij de geboorte wel leefde, leefde maar drie dagen. Jacobus is voortijdig gestopt met werken. Waarom weet ik niet precies, ik denk zelf aan een aandoening als Alzheimer. Ik hoop daar nog eens correspondentie met bijvoorbeeld de burgemeester over te vinden. Verder was Jacobus één van de oprichters van de fanfare van Leende en de eerste voorzitter.”

Verslavend detectivewerk
Jacobus stierf in 1872, een paar jaar voor zijn vrouw. René vond zijn testament terug, dat van zijn vrouw nog niet. Hij is van plan in het Eindhovens archief verder te zoeken. “Ik ben nog niet klaar met het uitzoeken van de geschiedenis van de De la Genestes”, zegt hij. “Het is echt verslavend, ik wil steeds meer vinden. Ik zie het als detectivewerk: je vindt een spoortje en dat ga je helemaal uitpluizen om antwoorden te vinden. Voor mij is Jacobus inmiddels een soort familielid, ik weet zoveel van hem. Ik heb papieren gevonden waar hij zelf zijn handtekening onder zette. Het is zo’n apart idee dat ik dezelfde papieren heb vastgehouden als hij. Ik heb ook een lijst gevonden van spullen uit het huis die zijn moeder heeft verkocht. Zo gaan een persoon en zijn omgeving echt leven.”


Over ‘Geboren in 1809’
In 2009 is het tweehonderd jaar geleden dat Tilburg stadsrechten kreeg. Het Regionaal Archief Tilburg en de Nederlandse Genealogische Vereniging (NGV) ’s-Hertogenbosch-Tilburg haken hierbij aan met het project ‘Geboren in 1809’. Het doel is om onderzoekers kennis te laten maken met de geschiedenis van Tilburg en met het doen van onderzoek in een archief. Het onderzoek is eind juni afgerond en de resultaten worden 11 oktober gepresenteerd.

#0 Kick-off coaches bij het Regionaal Archief Tilburg

23 dingen is voornamelijk bekend in de bibliotheek door de stichter van het programma Helene Blowers. In Nederland heeft Rob Coers het programma van Helene vertaald en aangepast aan de Nederlandse bibliotheekwereld.

Vandaag was de bijeenkomst van de 7 coaches die vanaf maandag 8 juni de 37 deelnemers van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) en het Regionaal Archief Tilburg gaan begeleiden tijdens hun kennismaking met de 23 Archiefdingen. Daarnaast doet er nog iemand mee van het Gemeentearchief Waalwijk en het Stadsarchief Breda.

Rob Coers gaat de coaches begeleiden. Hij heeft daar al heel veel ervaring mee bij de trainingen van bibliothecarissen in heel Nederland.

We begonnen feestelijk met taart! Officieel zijn we niet de eersten want op 26 mei is het Nationaal Archief al begonnen met een groep. Maar we zijn wel de eerste archiefdiensten die de cursus gezamenlijk doen. Eens kijken wat dat voor extra's op kan leveren voor onze deelnemers.

De koek is nog lang niet op! De taart wel...


En actie:

woensdag 3 juni 2009

Gelezen: Met het archief verbonden - Eric Ketelaar

Dit artikel stond in het Archievenblad van november 2008.

Eric Ketelaar laat opnieuw zien dat hij de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van digitalisering en web 2.0 en het effect daarvan op archiefbeheer en het brengen van de informatie naar de klant nauwgezet volgt.

In dit artikel schetst hij een toekomst waarin de rol van de ontvanger steeds bepalender wordt. De internettechnologie dringt diep door in het wezen van mens en maatschappij en dat heeft verstrekkende gevolgen voor de manier waarop mensen met informatie omgaan. Dat op zijn beurt heeft grote gevolgen voor de manier waarop archieven hun informatie moeten gaan beheren en beschikbaar stellen.
De spectaculaire groei van de mobiele technologie kan niet genegeerd worden.

Boeiend artikel dat iedere archivaris / informatieprofessional met hart voor de toekomst moet lezen.

AB Nov 2008 Met Het Archief Verbonden